Artykuł publikowany w Roczniku INVESTOR Real Estate Expert 2024 [8/2024]
Autodesk od lat obserwuje zmiany, które zachodzą na polskim rynku projektowo-budowlanym. Ich systematyzacji służą kolejne edycje raportu, którego już trzecie najnowsze wydanie pt. „BIM, współpraca, zarządzanie informacją w polskim budownictwie, zostało opublikowane w listopadzie 2023. Co cztery lata wszystkie grupy zaangażowane w proces powstawania inwestycji – architekci i projektanci, przedstawiciele firm wykonawczych oraz inwestorów i zarządców nieruchomości mają szansę wypowiedzieć się w tematach związanych z wpływem technologii cyfrowych na ich pracę: jakie widzą korzyści z ich stosowania, a gdzie są wąskie gardła. Raport na zlecenie Autodesk opracował Kantar.
Po co BIM?
Czego dowiedzieliśmy się z badania? Przede wszystkim widoczny jest trend wzrostowy świadomości, jak i adopcji BIM w Polsce. Do architektów i projektantów wyraźnie dołączają pozostałe grupy – wykonawcy oraz inwestorzy. Stosowanie BIM przez firmy wykonawcze oraz inwestorów daje szanse na wydajniejszą współpracę i bardziej efektywną komunikację w całym procesie inwestycyjnym. A jest o co walczyć. Respondenci wskazują liczne korzyści ze stosowania BIM, a jako najważniejsze – tworzenie projektów wyższej jakości (62 proc.) i mniej błędów na etapie realizacji (60 proc.). Podkreślają też, że metodyka ta obniża koszty w całym cyklu powstawania i życia budynku. Ponad 70 proc. wskazuje też na oszczędności na etapie realizacji budowy. Polskie firmy widzą pozytywne aspekty cyfryzacji. Blisko 65 proc. zgadza się z twierdzeniami, że wdrożenie nowych cyfrowych metod pracy zwiększa ich konkurencyjność oraz że należy silniej inwestować w cyfryzację, aby zwiększyć skalę działania. „Raport potwierdził nasze obserwacje wynikające z rozmów z klientami. Branża w ostatnich latach bardzo dojrzała pod kątem realizowania projektów w oparciu o metodykę BIM. Coraz wyższa jest świadomość do czego potrzebny jest inteligentny model, w jaki sposób wykorzystać dane i jak współpracować.” – ocenia Przemysław Nogaj, Account Executive, ACS Sales – Eastern Europe, Autodesk
Standardy, standardy, standardy…
Niski poziom wiedzy na temat BIM, niska świadomość korzyści BIM wśród inwestorów, ale też mała liczba specjalistów posiadających umiejętność projektowania i wykonawstwa w oparciu o BIM – to główne bariery rozwoju wymieniane przez respondentów. Co trzeba zrobić? Remedium na wiele ograniczeń wydaje się budowanie standardów (47 proc. wskazań) i edukacja – budowanie świadomości inwestorów na temat możliwości wykorzystania danych gromadzonych dzięki BIM, a także budowanie świadomości na temat BIM wśród osób odpowiedzialnych za inwestycje publiczne. Autodesk wspólnie z PZFD organizuje cykl warsztatów dla firm deweloperskich „Możliwości kreowane przez dane”, podczas których rozmawiamy jaką wartość ma cyfryzacja w przepływach informacji i decyzjach biznesowych, a także jakie są potrzeby inwestorów, architektów, projektantów i wykonawców w zakresie cyfrowej wymiany informacji. Warsztatowa formuła spotkania pozwala na dyskusję i wspólne wypracowanie wniosków. Aktualne terminy warsztatów dostępne są na stronie www.pzfd.pl, dla członków.
Kolejny etap: zarządzanie danymi
Raport dostarczył również informacji na temat wykorzystania wspólnego środowiska danych (CDE) przez uczestników procesu inwestycyjnego. Tutaj widać zdecydowanie mniejszą dojrzałość branży. Z platform do zarządzania danymi korzysta nieco powyżej 20 proc respondentów, przy czym wyraźnie widać, że jest to domena większych firm. W grupie przedsiębiorstw zatrudniających pow. 50 osób odsetek ten wyniósł blisko 45 proc. Niemniej respondenci są świadomi korzyści, takich jak mniejsze ryzyko błędów w projekcie, lepszy dostęp do informacji na każdym etapie projektu, łatwiejsza komunikacja i współpraca pomiędzy wszystkimi stronami zaangażowanymi w projekt, a co za tym idzie szybsza realizacja projektów. Biorąc jednak pod uwagę te opinie, można spodziewać się rozwoju w obszarze współpracy w oparciu o dane. To wymaga jednakże nowych umiejętności – rozumienia i projektu i procesów i, co jest najważniejsze – korzystania z danych i analiz. Dlatego tak ważny jest rozwój kompetencji.
Niedobór specjalistów z obszaru projektowania lub wykonawstwa w oparciu o BIM, jest wyraźną barierą, o czym mówi blisko 70 proc. branży, a w przypadku inwestorów i wykonawców dotyka to aż 86 proc. przedsiębiorstw.
Przy coraz bardziej wymagających inwestorach i dążeniu do ograniczania wpływu budowy na środowisko, te kompetencje będą bardzo poszukiwane. Wzajemna wymiana danych w całym ekosystemie – od produkcji dla sektora budowlanego poprzez cały proces realizacji inwestycji – daje ogromne możliwości. Wygrani będą ci, którzy odpowiednio wcześnie wdrożą zmiany w swoich organizacjach i będą umieli pracować według nowej, ustandaryzowanej metodyki. Digitalizacja oznacza podniesienie efektywności, nie ma więc czasu na zwlekanie. Więcej informacji o raporcie, a także zapis z debaty ekspertów dostępne są na stronie: https://www.autodesk.com/pl/campaigns/raportbim
