arch. Dominika Stolarzewicz
Zagospodarowanie wód deszczowych to problem pojawiający się przy prawie każdym projekcie domu czy osiedla. Większość z nich budowana jest bowiem poza centrami miast, gdzie nie ma ani kanalizacji deszczowej, ani ogólnospławnej.
Zgodnie z obowiązującym prawem wodę opadową należy zagospodarować na własnym terenie nieutwardzonym, do studni chłonnych lub zbiorników retencyjnych zlokalizowanych na terenie własnej nieruchomości. Spływ deszczówki nie może być natomiast kierowany na działki sąsiednie, ani na drogę publiczną.
( § 28 i 29 rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.),
W związku z obowiązującymi przepisami zmuszeni jesteśmy do szukania rozwiązań. Tym najprostszym i najbardziej oczywistym jest nadziemny lub podziemny zbiornik zbierający wodę, która potem ma służyć do podlewania ogródka. Innym rozwiązaniem są drenaże rozsączające, zbiorniki z instalacją rozsączającą, studnie chłonne itd.
W dobie proekologicznych rozwiązań chciałabym się jednak skupić na jeszcze innej możliwości jaką jest ogród deszczowy. To rozwiązanie, które jest proste, tanie i pozwala zmagazynować wodę opadową. Jest to szczególnie istotne w obecnych czasach, gdyż cierpimy na deficyt wody. Spowodowany jest on zmieniającym się klimatem – latem doświadczamy upałów, a zimą małych opadów śniegu. Do tego dochodzi zabudowa terenów zielonych czy wycinka lasów.
Czym jest ogród deszczowy?
Ogród deszczowy to specjalnie zaprojektowany obszar, który ma na celu pochłanianie i zatrzymywanie wody deszczowej spływającej z dachów, chodników, jezdni. To miejsce w którym posadzone rośliny przyczyniają się do zminimalizowania strat wody opadowej. To taki mały zbiornik retencyjny będący jednocześnie filtrem wody, gdzie woda opadowa zarządzana jest efektywnie w naturalny sposób tzn. najpierw jest magazynowana, a później jest oddawana do atmosfery.
Wzorcem dla ogrodów deszczowych są mokradła zarówno te łąkowe jak i krzewiaste i leśne.
Jak zaprojektować taki ogród?
Idealnym miejscem do założenia ogrodu deszczowego jest niewielkie zagłębienie terenowe, najlepiej w gruncie rodzimym. Ważne jest, aby zlokalizowane było z dala od fundamentów budynków. Jeżeli nie posiadamy takiego miejsca to możemy stworzyć ogród np. w skrzynce.
Najlepiej wykorzystać grunt jakim dysponujemy . Kluczowym jest dobór odpowiedniej roślinności, która dobrze znosi zarówno okresy suche jak i intensywne opady. Polecane są wszelkie gatunki irysów , które naturalnie występują na mokradłach, ale także mieczyki błotne, krwawnice, kozłek lekarski, różnego rodzaju trawy ozdobne, pałka miniaturowa itd. W ogrodach deszczowych można również posadzić wiele krzewów np. kaliny czy porzeczki oraz drzew tj. wierzba, dąb błotny, klon czerwony, topola czarna i biała. Istotne jest, aby wybrane gatunki drzew nie były dużych rozmiarów. Komponując rośliny warto uwzględnić ich warstwowanie, sadząc wyższe gatunki w centrum i niższe na obrzeżach ogrodu.
Czego nie robić?
Ogród deszczowy to proste założenie. Nie należy stosować żadnych folii, włóknin, rur, drenażu itp.
Jakie korzyści wynikają z posiadania takiego ogrodu?
Ogród deszczowy skutecznie redukuje ilość wody deszczowej spływającej do systemów kanalizacyjnych ( lub w miejsca niedozwolone ), co pomaga w zapobieganiu powodziom miejskim i zalaniom. Przyjmuje się, że ogród deszczowy wchłania 30-40% więcej wody, niż trawnik o podobnych wymiarach. Rośliny i gleba w ogrodzie deszczowym działają jak naturalny filtr, oczyszczając wodę z zanieczyszczeń, zanim trafi ona do wód gruntowych. Znaczenie ma również fakt, że może być atrakcyjnym siedliskiem i przyciągnąć różnorodne gatunki roślin i zwierząt, wspierając tym samym lokalną bioróżnorodność. Ogród deszczowy może być także atrakcyjnym elementem krajobrazu, dodającym uroku każdemu ogrodowi czy przestrzeni publicznej.
Ogrody deszczowe zyskują na popularności również w Polsce. Coraz częściej napotkamy je w przestrzeniach publicznych czy na osiedlowym terenie. To proekologiczne rozwiązanie możesz zastosować również na swojej działce przyczyniając się tym samym do ochrony środowiska i poprawy jakości życia w swojej okolicy.